Zwolle (a)Live!

Tekst: Astrid Pol | Foto: Frank van Hienen

Zwolle barst van de initiatieven en die verdienen een podium.
Daarom vond op 27 oktober in Hedon het evenement ‘Zwolle (a)Live!’ plaats, georganiseerd door onder andere Zwolle in Transitie en Initiatiefrijk Zwolle.

Cultureel antropologe Jitske Kramer opende de avond met een hartstochtelijke talk waarin zij het belang bepleitte van met elkaar in gesprek gaan en gebruik te maken van de diversiteit die er is. Vanuit haar brede ervaring gaf zij mooie voorbeelden van manieren om dit te doen. Het begint altijd met écht naar elkaar luisteren. Ook naar de mening die afwijkend is. Haar slotzin was een krachtige metafoor en bemoediging het écht samen te doen in de stad: “Maak kampvuren!”.

Vol vuur was in ieder geval de lancering op groot scherm van de nieuwe videoclip van de Fakkelteit, een muzikale samenwerking van Travers en Hedon. Door een project samen met de Stadkamer is “Onze Cult” ontstaan, een lied over het belang van Kunst en Cultuur voor Zwolse jongeren. Later op de avond stond de Fakkelteit ook nog live op het podium.

Dat deden ook de Koorbazen, met een eigen en energieke uitvoering van een nummer van Radiohead. Volgens Koen Schuurhuis, zelf lid van het koor, bestaat de groep uit “alle smaken mannen” die houden van zingen en een vreemd repertoire.

Tijdens een talkshow in verschillende rondes leidde Martijn van Hese van de Partij voor Cultuur het gesprek tussen vertegenwoordigers van de gemeente en verschillende initiatiefnemers in de stad.
En dat zijn er nog al wat. Onder andere ‘Jouw zorg is mij een zorg’, ‘Binthout’ en ‘Stinskracht’ verschenen aan tafel.

Wendy Rientjes was als bezoeker van ‘Zwolle (a)Live’ blij verrast over de veelheid aan mooie initiatieven in de stad en de vele mensen die zich daarvoor inzetten. “Ik ben gewoon een beetje trots op Zwolle,” zei ze. Zelf kon ze op de Initiatieven Vloer een project wat op zoek was naar bijzondere verhalen verder helpen door een eigen ervaring te delen.

Op de Initiatieven Vloer konden verschillende projecten aangeven waarmee ze verder geholpen kunnen worden. Bezoekers konden via een speciaal bierviltje laten weten wat ze te bieden hadden en hierdoor ontstonden nieuwe verbindingen.

Tegelijkertijd namen vijftig Zwollenaren deel aan de workshop Deep Democracy, begeleid door Rini te Velthuis en René de Haan. Met deze methode kunnen in korte tijd aan de hand van een vraagstuk veel verschillende invalshoeken worden verzameld. In dit geval stond de vraag centraal “wat hebben we nu te doen om samen met de stad te komen tot een omgevingsvisie voor 2030?”. Net als bij ieder vraagstuk ontstonden daarbij polariteiten, waarvan er één direct werd uitgewerkt. Aan de ene kant de visie dat je klein moet beginnen, bij de mensen en op de plek waar de energie zit. Daar tegenover de visie dat je je als stad groot neer moet zetten en eerst met deskundigheid de grote lijnen uit dient te zetten.

Door de polariteit in de workshop extra scherp te maken ontstond bij de deelnemers eigen nieuwe wijsheid. Het was een geslaagde ervaring met de werking van de methode Deep Democracy. In korte tijd werden veel verschillende betrokkenen gehoord, die vanuit zichzelf spreken over een thema wat iedereen aan gaat. De passie en wat er leeft was voelbaar. Dat hoorde Rini te Velthuis terug van deelnemers van de gemeente en uit de stad.

Net als de workshop is de hele avond een veelbelovende aanzet om verder te werken aan (nieuwe) initiatieven en de vele échte verbindingen in de stad. En de conclusie: “Ja, Zwolle is (a)live!”

Van de avond zijn opnames gemaakt. Deze zijn terug te zien via de Facebook-pagina van Zwolle in Transitie: https://www.facebook.com/ZwolleinTransitie. Hier is ook meer informatie te vinden over deze beweging.
Van het event is een digitale krant gemaakt. Vraag er een aan via initiatiefrijk@zwolle.nl en zie de prachtige foto’s en lees de mooie verhalen.
Voor meer informatie over Initiatiefrijk Zwolle: https://initiatiefrijk.zwolle.nl/

HeelBreed

Een leuk stukje over mij en mijn werkzaamheden in de wijkkrant van mijn eigen wijk, de Vinexpress van Juni 2015. Door Tamara Klappe. Foto: Henk Gerrits.

In iedere editie van Bedrijven in actie komt een ondernemer uit Stadshagen aan bod. Dit keer Arjan Broer van HeelBreed.

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: waarvoor kunnen mensen bij je terecht?
“Ik breng vanuit mijn bedrijf mensen bij elkaar rondom, voor hen, belangrijke thema’s. Dit kunnen ook mensen van organisaties zijn, in de rol van werknemer of ambtenaar bijvoorbeeld. In Zwolle ben ik actief voor verschillende projecten en activiteiten.”

Aan welke activiteiten werk je zoal mee?

De Groene Loper bijvoorbeeld. Een samenwerkingsverband van allerlei groene initiatieven om de verschillende planten- en dierensoorten in de stad te vergroten. Ook zet ik me in voor Duurzaam Doe Je Zo. Met mijn buurmannen ben ik dit initiatief gestart om Stadshagen te verduurzamen. In eerste instantie door samen goede zonnepanelen voor een betaalbare prijs aan te schaffen. En ik ben betrokken bij de Groene Dialoog. Een initiatief van de gemeente Zwolle om samen met haar inwoners het toekomstige groenbeleid te gaan bepalen.”

En wat is jouw rol precies in deze projecten?
“Mijn rol is vooral het op gang brengen en op gang houden van de samenwerking. Het uitdagen van mensen tot het inzetten van hun talent, kennis en vaardigheden.”

Je bedrijf heet HeelBreed vanwaar deze naam?
“Vanwege mijn brede inzetbaarheid. Het gaat bij mij altijd over mensen en positieve verandering. En over meer zelf doen, samen met de mensen om je heen. Dat kan op heel veel vlakken. Bijvoorbeeld op het gebied van welzijn, zorg, onderwijs, groen en economie. Maar ook op het gebied van energie.”

Waarom ben je een eigen onderneming gestart?
“Vanuit eigenheid – mijn eigen ingeslagen weg – kom ik beter tot mijn recht. Daardoor kan ik mijn werkzaamheden beter uitvoeren. Goedkoper is het ook, want iemand die mij inhuurt heeft natuurlijk niet te maken met bijvoorbeeld dure personeelskosten.”

Wie is voor jou een inspiratiebron in je werk?
“Ik laat me graag inspireren door mensen die zien dat het anders kan en anders moet. Een van hen is Jan Rotmans, hoog- leraar transitiekunde aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Hij vindt dat we gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor duurzame energie, gezond voedsel en mensgerichte zorg. Niet omdat het moet van de gemeente, de Belastingdienst of de leraar maar omdat je voelt dat je zo wilt leven. Een andere inspirator is Martijn Aslander. Hij inspireert mij enorm met zijn verhaal over de ‘nieuwe renaissance’. Door internet gaat kennisverspreiding sneller dan ooit. Dit biedt enorme kansen voor mensen om zich te organiseren en sneller, efficiënter en zonder bureaucratie dingen voor elkaar te krijgen en oplossingen te vinden voor moeilijke vraagstukken.”

Welke tips heb je voor andere startende ondernemers?
“Ga alsjeblieft niet ‘slechts’ vanuit huis aan het werk. Dat heeft mij in het begin geremd. Een ‘lonkende’ stofzuiger of strijkbout is echt niet inspirerend. Voor mij was het heel belangrijk om mijn netwerken uit te breiden en vanuit die netwerken samen met andere zelfstandige professionals werkzaamheden op te pakken. Het is goed om plekken op te zoeken waar deze mensen elkaar ontmoeten. Een instap-abonnement bij een netwerkkantoor is echt te betalen en het levert je zoveel op! Ook het bezoeken van netwerkbijeenkomsten voor ondernemers kan mooie, nieuwe contacten opleveren.”

Wat maakt jouw werk zo leuk?
“In mijn werk kom ik heel veel mensen tegen die graag iets voor een ander, de buurt, de wijk of voor de stad willen be- tekenen. Dat geeft mij een goed gevoel.”

Hoe is het gesteld met de participatie van de Stadshagenaren?
“ Het is mooi om te zien dat veel bewoners betrokken zijn bij bijvoorbeeld de sportverenigingen, bij wijkboerderij de Stadshoeve en bij al die andere mooie (groene) initiatieven in en om de wijk.”

Waarom heb je Stadshagen als woonplek gekozen?
“Mijn vrouw en ik wilden, ruim tien jaar geleden, voor ons gezin, een energiezuinige woning met veel ruimte en weinig onderhoud. Nou, dan kom je in Zwolle al snel in Stadshagen terecht. Wij wonen op een fijne plek, zo’n twaalf fietsminuten (met slechts één stoplicht) van de binnenstad.
Ook kun je op veel plekken de weidsheid ervaren. Zelf heb ik een prachtig uitzicht over de plassen en het riet in het Rietpark. Prachtig!”

Nog een laatste vraag wat kunnen we nog meer van je verwachten?
“Dit vind ik een lastige vraag. Ik blijf mij richten op een meer leefbare en een duurzamere samenleving. Daar waar ik het nodig vind, pak ik mijn rol als verbinder en ga ik met anderen aan de slag.”

Meer informatie: www.heelbreed.nl, 06-14801303.

 

 

Zwolle in Transitie: ‘Hoe kan ik je helpen?’

Een mooie weergave van de Inspiratiesessie en Doe-Avond met Jan Rotmans van woensdag 21 januari 2015. Door Anne van den Berg, freelance journalist.

ZWOLLE – Transitie-expert Jan Rotmans vergelijkt de bezoekers van Zwolle in Transitie met pinguïns. Pinguïns veranderen namelijk, net als mensen, nooit en masse van richting. De koploper begint vanuit de inhoud. De verbinder denkt: ‘Ik ken nog iemand die mee wilt denken.’ De kantelaar zorgt dat het idee de massa bereikt. Als twintig procent om is, dan gaat de overige tachtig procent snel mee. Dat zal in Zwolle nog even duren: we zijn té bescheiden en de kantelaars moeten zich nog aansluiten. Tijd voor verandering.

Tijdens de kantelbijeenkomst, waarvan de initiatiefnemers vooral fanatieke koplopers zijn, komen 285 pinguïns bijeen. Jan Rotmans, koploper van het eerste uur en goeroe op het gebied van grote transities, berekende dat dit 0,25 procent van de Zwolse bevolking is. De bijeenkomst is een aanzet om de twintig procent te halen en aan het enthousiasme ligt het in ieder geval niet. ‘Zwolle bruist’, zo vleit Rotmans het publiek.

Productiedenken uit de 19e eeuw
Het transitievraagstuk draait om hoe een samenleving, in dit geval in de regio Zwolle, zich los kan maken van de oude wereld. ‘We leven met vier crises, namelijk economisch, ecologisch, institutioneel en moreel. De magere groei die we in de economie zien, gaat ten koste van de wereld. Van de natuur, van de mens’, vertelt Rotmans. Het oude systeem is ontwikkeld in de negentiende eeuw, toen productie de wereld draaiende hield. Daaruit ontstonden regels, controle, bureaucratie.

Het feit dat door de oude manier waarop instituten en bedrijven georganiseerd zijn de wereld beschadigd wordt, realiseren zich steeds meer mensen. Er ontstaat een polarisatie: aan de ene kant de gelddenkers, de regelneven en de controlefreaks. Aan de andere kant de nieuwe hippies, de delers en de vrijheidsdenkers. Het is niet zo dat het ene systeem slechter is dan het andere, alleen is het oude niet meer relevant en daardoor schadelijk.

Het oude systeem werkte toen de wereld werd gedomineerd door fabrieken. Nu draait de economie op dienstverlening en heeft technologie productie zodanig veranderd dat een nieuwe wereldorde geen overbodige luxe is. ‘De transitie is radicaal: we gaan niet minder vies produceren. We gaan schoon produceren. We gaan niet minder slecht presteren. We gaan goed presteren’, vertelt Rotmans.

Menselijke waarden
‘We gaan weer redeneren vanuit menselijke waarden, zoals vertrouwen, delen en duurzaamheid. De mens komt weer centraal te staan in plaats van de instituties en de organisaties. Je kunt natuurlijk niet verwachten dat we een beter mens creëren, maar we gaan het beter regelen. We gaan leren delen, meer zelf maken, biologisch verbouwen. Samen zijn we zelfredzaam’, aldus Rotmans.

Dat we in Zwolle samen zelfredzaam zijn, blijkt uit de vele initiatieven die tijdens de bijeenkomst worden besproken. In kleine groepen gaan de 285 deelnemers uiteen. Er worden kritische vragen gesteld, nieuwe ideeën geopperd en suggesties gegeven. De meest gestelde vraag van de avond: hoe kan ik je helpen? Ook Rotmans stelt de vraag herhaaldelijk en lost zijn belofte regelmatig in.

Eén van de initiatiefneemsters wil de talenten van kinderen in het weekend verder ontwikkelen. Rotmans: ‘Wat houdt je tegen?’ Er blijkt een financiële boost nodig te zijn en er worden gelijk ideeën geopperd hoe het investeringsbudget bij elkaar gekregen kan worden. Rotmans stelt voor om uit te rekenen voor hoeveel geld één kind geholpen kan worden. Op basis daarvan kan een donatiebedrag worden bepaald en scholen, vrienden en kennissen worden aangeschreven.

Onduidelijkheid en angst
Een ander project is 3d-printen voor ouders en kinderen. In eerste instantie hebben maar weinig mensen zich aangemeld bij dit initiatief. Het blijkt al snel dat het door de initiële formulering komt; de bezoekers snappen niet goed wat initiatiefnemer Albert Barth wil bereiken. Als blijkt dat hij speelgoed betaalbaarder en leuker wilt maken door ouders en kinderen te laten spelen met ontwerpen en die te laten uitprinten door een 3d-printer, blijkt een groot deel van het publiek enthousiast.

Toch heerst er nog teveel angst onder de bezoekers. ‘Volgende keer worden alle mensen die meer dan drie keer ja-maar zeggen verwijderd. Die mogen dan aan een aparte tafel eindeloos ja-maren tegen elkaar’, grapt Rotmans. Het is logisch dat er angst is, vertelt Rotmans, want verandering gaat altijd gepaard met weerstand. Dat betekent alleen niet dat je je moet laten leiden door de tegenslag die je ontvangt. Je moet het juist omarmen en vieren; het betekent dat er iets verandert.

Als het geen angst is dat de Zwollenaar tegenhoudt in de kanteling, dan is het wel de bescheidenheid. ‘In deze regio praten ze te weinig over de initiatieven en zeker buiten de eigen netwerken’, zegt Rotmans. ‘Doordat Amsterdammers denken dat ze het epicentrum van de wereld zijn, trekken ze ook innovators en koplopers aan. De beschaafdheid houdt de groei tegen en daarmee is Zwolle het best bewaarde geheim van Nederland in transitie.’

Kantelaars gevraagd
De moed hebben om naar buiten te treden is één. Commercieel denken is twee, aldus Rotmans. ‘Drie koplopers krijgen de massa niet mee, omdat ze niet het empathisch of organisatorisch vermogen hebben om de stoet pinguïns in beweging te zetten. Macht mag een term uit de oude wereld zijn, het is niets meer dan de kracht hebben om anderen van jouw idee te overtuigen en in beweging te krijgen.’

Door de navraag van facilitator Emmely Lefevre in de zaal wie welke pinguïn is, blijkt dat meerdere initiatiefnemers onder de categorie ‘verbinder’ vallen. Er blijkt meer behoefte aan kantelaars die het percentage betrokken Zwollenaren naar de twintig procent brengt. ‘Zij zullen minder met de inhoud bezig zijn en meer met het aanspreken van de markt. Pas als je de koploper, de verbinder én de kantelaar bij elkaar zet heb je goud’, aldus Rotmans.